Siennicki Panteon
Nie jest tajemnicą, że ziemia siennicka kulturą stoi. Od odzyskania niepodległości, aż do dzisiejszych czasów nieprzerwanie rozbrzmiewa muzyką, pieśnią, tańcem i teatralnym aplauzem. Tutaj rozkwitały sztuki plastyczne i rodzili się poeci. Niewielka gmina wydała na świat plejadę uzdolnionych artystów jakich nie mogłyby się powstydzić wielkomiejskie środowiska.
Początek 2020 roku sprzyjał działalności wewnętrznej Centrum Kultury w Siennicy Różanej. Pozwolił na zakończenie żmudnych prac nad antologią poetów siennickich. Przedłużające się przygotowania do wydania książki miały jednak nieocenioną zaletę, ponieważ pozwoliły zgromadzić rekordową liczbę 29 autorów związanych z ziemią siennicką miejscem urodzenia lub zamieszkania. Warto dodać, że antologia zawiera wiersze również poetów zamieszkałych w Siennicy Nadolnej, która obecnie znajduje się granicach gminy Krasnystaw.
Siennicki Panteon otwiera „ojciec literatury polskiej” Mikołaj Rej historyczny właściciel i mieszkaniec Siennicy Różanej. Wiersze jego prezentowane są w wersji oryginalnej oraz uwspółcześnionej dla lepszego zrozumienia. Pozostali autorzy prezentują twórczość w kolejności alfabetycznej a należą do nich: Mikołaj Rej, Stanisław Chmielewski, Jadwiga Demczuk, Sabina Derkaczewska, Janina Dobosz, Bronisława Fastowiec, Lidia Jurkiewicz, Cezary Kaczor, Mariusz Kargul, Krzysztof Kołtun, Krystyna Kot, Feliks Kuś, Małgorzata Madejek-Chomik, Stanisława Małysz, Franciszek Marek, Andrzej Misiura, Jan Miszczak, Monika Nagowska, Teresa Nowak, Feliksa Patyra, Franciszek Piątkowski, Apolonia Proskura, Ewelina Suska, Michalina Szczupak, Wiesława Szymoniak-Grodzka, Irena Tomaszewska, Agnieszka Werner, Krystyna Winiarczyk i Stefan Zając.
We wstępie książki autor wyboru Andrzej David Misiura pisze m.in. :
„Antologia poetów ziemi siennickiej („Ziemia nad błękitem”) ma symboliczny i zarazem egalitarny charakter. Prezentuje twórczość osób, które zdecydowały się na jej upublicznienie bez względu na pisarskie doświadczenie. Autorzy antologii legitymują się związkiem z ziemią siennicką głównie poprzez miejsce urodzenia lub zamieszkania w obecnych i dawnych granicach gminy Siennica Różana. Tworzą niezwyczajne spektrum począwszy od dojrzałych poetów, erudytów, po twórców wyrosłych na surowej ziemi, ale noszących w sercu ducha poezji. Oprócz pokolenia, które już przeminęło, prezentują się tu uczniowie, rolnicy i przedstawicie różnych zawodów będących przekrojem społecznym środowiska.
Działalność wydawnicza Centrum Kultury w Siennicy Różanej (dawniej GOK) oraz wieloletnie prace przy gromadzeniu materiałów do antologii, dały szansę na odkrycie nowych twórców słowa. Prezentowany zbiór nie przedstawia jednak wszystkich siennickich poetów, ponieważ jednym zabrakło odwagi na ujawnienie swojej twórczości, a innym doświadczenia. Do obu grup nieobecnych należą również autorzy pieśni i piosenek śpiewanych przez siennickie zespoły. Gdyby więc doszło do drugiego wydania antologii, listę autorów mogłoby zasilić jeszcze kilkanaście nowych nazwisk. Antologia nie objęła również przyjaciół gminy, jak Marian Cichosz, Marian Janusz Kawałko czy Janusz Trzebiatowski. Wynika to z faktu, że Siennica Różana ma niezmiernie liczne grono sympatyków. Zaproszenie ich na łamy antologii wiązałoby się prawdopodobnie z podwojeniem objętości wydawnictwa.”
Antologia ujrzała światło dzienne dzięki współpracy, aż dziewięciu podmiotów – samorządów gmin: Siennica Różana, Kraśniczyn, Krasnystaw, Chełm, Miasta Krasnystaw i Powiatu Krasnystaw oraz Gminnego Centrum Kultury w Siennicy Nadolnej i Centrum Kultury w Siennicy Różanej. Mecenasem wydawnictwa jest również miłośnik wartościowych inicjatyw Tadeusz Tomasz Badach prezes Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Krasnymstawie.
Książka wydana została dla uczczenia 600-lecia Siennicy (1419-2019) oraz 45-lecia Centrum Kultury w Siennicy Różanej (1975-2020).
Tytuł „Ziemia nad błękitem” zaczerpnięty został z wiersza Franciszka Hipolita Piątkowskiego. Okładkę zdobi obraz siennickiej artystki Agaty Dawydiuk (Czemerys) oraz zdjęcia wszystkich autorów. Wyboru wierszy dokonał Andrzej David Misiura, który jest szefem zespołu redakcyjnego w składzie: Monika Nagowska, Wiesław Krajewski, Kazimierz Stołecki i Paweł Piłat.
Podczas promocji książki 12 lipca obecni byli przedstawiciele samorządów, goście, autorzy oraz ich rodziny. Wiersze zamieszczone w antologii recytowali aktorzy siennickiego Teatru Pokoleń. W chwili obecnej nakład jest niemalże wyczerpany, ale książka dostępna będzie w bibliotekach.
Ziemia nad błękitem, antologia poetów siennickich, Centrum Kultury – Siennica Różana 2020, ss. 300, nakład 600 egz., ISBN 978-83-949871-6-9.
